بررسی و تحلیل استعاره‌های شناختی در ساختار افعال با تکیه بر رمان "تهران مخوف"
کد مقاله : 1190-CPLLR
نویسندگان
سمیرا عکاشه *
دانشجو
چکیده مقاله
استعارۀشناختی الگو و چارچوبی است که ذهن بشر برای درک جهان از آن بهره می‌گیرد، به‌گونه‌ای که با انعکاس مفاهیم غیرملموس، در زبان و خلق مفاهیم جدید در قالب پدیده‌های زبانی، پیوند زبان، ذهن و جهان را شکل می‌دهد. طبعاً جهان بیرون و تحولات آن، در طول تاریخ، ذهن و به دنبال آن زبان را متأثر می‌کند که در این روند، بسیاری از مفاهیم به صورت استعارۀشناختی متبلور می‌شوند. با شروع دوره مدرن، مفاهیم فراوانی در قالب استعارۀ‌ شناختی، در ساختارهای گوناگون زبان فارسی، به‌خصوص در ساختمان افعال، خلق، بازآفرینی و یا دگرگون شدند و این روند نسبت به دوره‌های پیشین سرعت و شکل متفاوتی گرفت. از جمله آثاری که همزمان با دورۀ مدرن نوشته شده، "تهران مخوف" است. به نظر می‌رسد این اثر به عنوان یکی از آثار آغازین دورۀ مدرن نثر فارسی، می‌تواند تحول استعاره‌های شناختی در قالب افعال را نمایان سازد. نوشتۀ حاضر با در نظر گرفتن اثر مذکور به‌عنوان پیکره پژوهش، با روش استقرائی-تحلیلی در پی بررسی و تحلیل تأثیر استعاره‌های شناختی بر ساختمان افعال این متن است. حاصل پژوهش نشان می‌دهد، استعارۀ هستی‌شناختی، در ساختمان افعال، بسیار پرکاربردند، در حالی که استعارۀ ساختاری نقش کمتری در ساختمان افعال دارند؛ استعارۀ جهتی نیز تنها در بعضی افعال توانسته تأثیرگذاری داشته باشد.
کلیدواژه ها
استعاره‌شناختی، تهران مخوف، افعال فارسی، استعارۀ‌هستی‌شناختی، استعارۀ‌ساختاری، استعارۀ‌جهتی.
وضعیت: پذیرفته شده