تحلیل ساختار ناخودآگاه با تکیه بر مفهوم دیگری در غمنامه رستم و سهراب
کد مقاله : 1184-CPLLR
نویسندگان
فرزانه کوچک پور *، راضیه براتی دهسرخی
دانشگاه سمنان
چکیده مقاله
در این پژوهش، باتکیه بر نظریه روانکاوی لکان، کوشیدیم تا پرده از لایه‌های پنهان ناخودآگاه شخصیت‌های رستم و سهراب برگرفته و منظومه‌ای از تراژدی، زبان و روان را در متن شاهنامه فردوسی بازخوانی کنیم. لکان، روانپزشک و اندیشمند فرانسوی، با آمیختن مفاهیم روانکاوانه با اندیشه‌های فلسفی، زبانی و انسان شناختی، چشم اندازی نو در تحلیل روان انسان و آثار ادبی گشود. نظریه او که بازخوانی‌ای نو از آموزه‌های فروید در بستر زبان شناسی و فلسفه است، بر سه ساحت بنیادین روان انسان استوار است: امرخیالی، امر نمادین و امر واقع. در این پژوهش پس از بررسی مفهوم این سه ساحت در نظریه لکان کوشیده‌ایم با تکیه برآن و با نگاهی تحلیلی به زبان و کنش شخصیت‌ها روایت تراژیک رستم و سهراب را واکاوی کنیم؛روایتی که در لایه های پنهان خود بازتابی ازگسست‌ها، نبودها و میل‌های سرکوب شده‌ای است که تنها در پرتو روان کاوی لکانی رخ می نماید. این مطالعه برآن است تا میزان کارآمدی رویکرد لکانی را در فهم روان فردی و جمعی درمتون کلاسیک فارسی به ویژه شاهنامه به بوته بررسی بگذارد.
کلیدواژه ها
شاهنامه فردوسی، ژاک لکان، رستم و سهراب، دیگری
وضعیت: پذیرفته شده