تحلیل کیفیت بیداری قهرمان درون در داستان فانتزی «سفر چشمۀ کوچک» اثر فریدون عموزاده خلیلی
کد مقاله : 1146-CPLLR
نویسندگان
پروین نقدی *1، راضیه بیات2
1دانشجو
2دانشجوی دکتری
چکیده مقاله
بحران‌های دوران نوجوانی موجب شکل‌گیری گونه‌ای از ادبیات شده است که نیازها و دغدغه‌های این گروه سنی را بازتاب می‌دهد. در این میان، داستان‌های فانتزی نوجوان جایگاهی ویژه دارند، چرا که شخصیت‌محورند و با کشمکش‌های درونی و بیرونی قهرمان همراه‌اند. یکی از ساختارهای مؤثر در این داستان‌ها، «سفر قهرمانی» است که توانسته با ترسیم دقیق شرایط روان‌شناختی نوجوان، الگویی برای رشد و تحول او ارائه دهد. کارول پیرسون در نظریه‌ی «بیداری قهرمان درون» دوازده کهن‌الگوی شخصیتی را در سه مرحله‌ی سفر قهرمان (خود، جان، خویشتن) معرفی می‌کند که هرکدام نقش راهنمایی در مسیر رشد قهرمان دارند. داستان سفر چشمه نوشته‌ی فریدون عموزاده‌خلیلی، یکی از نمونه‌های فانتزی موفق در ادبیات نوجوان است که ساختار اسطوره‌ای سفر قهرمان در آن مشهود است. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی، بر آن است که بر پایه‌ی نظریه‌ی پیرسون، به بررسی کهن‌الگوهای شخصیت در این داستان بپردازد. یافته‌ها نشان می‌دهد قهرمان داستان با هدایت کهن‌الگوهایی چون «معصوم»، «عاشق» و «جستجوگر» سفر خود را آغاز می‌کند، در ادامه با بروز کهن‌الگوهای «جنگجو»، «ویرانگر» و «آفرینشگر» به مرحله‌ی دگرگونی و تولد دوباره می‌رسد، و در نهایت با کهن‌الگوهای «فرزانه»، «حاکم» و «ساحر» به وحدت درونی و شناخت خویشتن نائل می‌شود.
کلیدواژه ها
سفر قهرمانی، کهن الگوهای شخصیت، بیداری قهرمان درون، سفر چشمه، داستان های فانتزی نوجوان
وضعیت: پذیرفته شده