رهیافت رئالیسم جادویی در آثار اولیۀ غلامحسین ساعدی
کد مقاله : 1100-CPLLR
نویسندگان
هادی صادقی *، اسدالله واحد
دانشگاه تبریز
چکیده مقاله
غلامحسین ساعدی (گوهرمراد) یکی از برجسته‌ترین نویسندگان و نمایشنامه‌نویسان معاصر ایران است که آثارش منعکس‌کنندۀ مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعۀ ایران است. آثار ساعدی محدود به دهۀ چهل و پنجاه نیست، بلکه آثار کمترشناخته‌شده و در عین حال مهمی از این نویسنده برجای مانده‌است که مربوط به اوایل جوانی اوست. این آثار علاوه بر این‌که روان پرآشوب ساعدی و واقعیات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی عصر را منعکس می‌کند، دربردارندۀ عناصری است که جنبۀ خیالی و جادویی دارند و بیشتر به سبک «رئالیسم جادویی» شبیه هستند. رئالیسم جادویی سبکی است که در آن عناصر جادویی و تخیلی در واقعیت‌های ملموس ادغام می‌شوند. این سبک ابتدا در ادبیات لاتین و سپس در ادبیات جهان به‌ویژه در آثار نویسندگان معاصر ایرانی رایج شد. ساعدی با استفاده از این سبک نگارش، داستان‌ها و نمایشنامه‌های خود را به شکل غنی‌تری شکل داد و به کشف جاذبه‌های فرهنگی و اجتماعی پرداخت. او در این آثار، از عناصر جادویی برای بیان احساسات عمیق شخصیت‌ها بهره برد. بررسی موضوعات و مضامین آثار اولیۀ ساعدی، از درهم‌تنیدگی و پیوند آن‌ها با اجتماع و رخدادهای آن حکایت می‌کند. در این مقاله بعد از معرفی و تحلیل موضوع و مضامین آثار منتشرشدۀ ساعدی در دهۀ سی، اعم از داستان و نمایشنامه که دارای صبغۀ رئالیسم جادویی هستند، به بررسی عناصرِ شاخصِ رئالیسم جادوییِ آن آثار می‌پردازیم و نشان می‌دهیم که چگونه این سبک به ساعدی کمک کرده است تا مشکلات و چالش‌های زمان خود را با زبانی قوی و نمادین به تصویر بکشد.
کلیدواژه ها
غلامحسین ساعدی، رئالیسم جادویی، داستان، نمایشنامه، آثار اولیۀ ساعدی
وضعیت: پذیرفته شده