بررسی رمان‏ «خانۀ ادریسی‌ها» از غزاله علیزاده بر مبنای جامعه‏‌شناسی زبان
کد مقاله : 1092-CPLLR
نویسندگان
طاهره میرهاشمی *1، فاطمه استرابی2
1عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اراک
2دانش‌آموخته مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه اراک
چکیده مقاله
جامعه‌شناسی زبان یکی از شاخه‌های متعدد علم زبان‌شناسی است که به بررسی نقش زبان در جامعه می‌پردازد. زبان در شکل‌گیری جامعه و ارزش‌های آن نقش مهمی دارد. جامعه‌شناسی زبان به مطالعۀ زبانی می‌پردازد که مردم یک جامعه در دنیای واقعی از آن بهره می‌برند و بر این باور است که عوامل اجتماعی نظیر جنسیت، طبقه اجتماعی، تحصیلات، سن و قومیت در ایجاد تنوع زبانی نقش اساسی دارند. پژوهش حاضر به بررسی جامعه‌شناسی زبان در رمان «خانۀ ادریسی‌ها» از غزاله علیزاده (1327- 1375 ه. ش) می‌پردازد و پژوهشگران با بهره‌گیری از شیوة توصیفی- تحلیلی و با استقرای تام در رمانِ مذکور به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهند: الف) متغیرهای جامعه‌شناختی زبان در رمان «خانۀ ادریسی‌ها» کدام است؟ ب) این متغیرها در رمان‌ «خانۀ ادریسی‌ها» چگونه نمود یافته است؟ به منظور پاسخ‌دادن به پرسش‌های فوق، ابتدا متغیرهای جامعه‌شناسی زبان در رمان‌ «خانۀ ادریسی‌ها» استخراج و سپس داده‌های پژوهش بررسی و تحلیل شده است. دستاورد پژوهش بیانگر آن است که متغیرهای جامعه‌شناختی زبان که در این رمان به‌کار رفته عبارتست از: تحصیلات، جنسیت، سن، شغل، طبقۀ اجتماعی، باورها و عقاید. نویسنده این رمان کوشیده‌است با استفاده از این متغیرها تفاوت‌هایی در گفتار شخصیت‌های مختلف ایجاد کند.
کلیدواژه ها
غزاله علیزاده، خانۀ ادریسی‌ها، جامعه‌شناسی زبان.
وضعیت: پذیرفته شده