| رئالیسم جادویی در نمایش‌نامه‌ی "چوب به دست‌های ورزیل"اثر غلامحسین ساعدی |
| کد مقاله : 1087-CPLLR |
| نویسندگان |
|
محمود شاهرودی * مدرس دانشگاه فرهنگیان سیستان و بلوچستان |
| چکیده مقاله |
| هر چند نویسندگان امریکای جنوبی را آغازگر شیوه‌ی رئالیسم جادویی در ادبیات می‌دانند، ولی به دلیل مشخصه-های ویژه‌ای که این شیوه‌ی ادبی دارد، در نقاط مختلف جهان می‌توان آثاری را به این سبک مشاهده کرد. از آن‌جا که رئالیسم جادویی ریشه در افسانه‌ها، اساطیر و فرهنگ بومی جامعه دارد، در هر سرزمینی با مشخصه‌های ویژه‌ای بروز کرده است. ولی می‌توان برای آن ویژگی‌های کلی و عمومی ذکر کرد که در بسیاری از آثار این سبک مشاهده می‌شود. در ایران حتی پیش از انتشار رمان صد سال تنهایی مارکز، آثاری به وجود آمده است که می‌توان آن‌ها را رئالیسم جادویی ایرانی دانست. یکی از مهم‌ترین نویسندگان این سبک ادبی در ایران، غلامحسین ساعدی است. علاوه بر عزاداران بیل او که پژوهش‌گران، شیوه‌ی آن را رئالیسم جادویی می‌دانند، چوب به دست‌های ورزیل نخستین نمایش-نامه‌ی فارسی است که مشخصه‌های این شیوه در آن قابل ردیابی است. رئالیسم جادویی به عنوان "گفتمان پسا استعماری" از نظر درون‌مایه، با روی‌کردی انتقادی، مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه‌ی خویش را بیان می‌کند. از نظر تکنیک نیز گفتمان غالب کشورهای سرمایه‌داری را به چالش می‌کشد. این پژوهش، ویژگی‌های گوناگون رئالیسم جادویی را در "چوب به دست‌های ورزیل" مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهد و به این نتیجه می‌رسد که برخی از این ویژگی‌ها در نمایش‌نامه‌ی مورد بررسی ، به شکلی متفاوت با آثار مشهور این شیوه‌ی ادبی نمود پیدا می-کند. برخی از ویژگی‌ها مانند نمادگرایی در آن نمود بیشتری دارد ، و برخی از ویژگی‌ها مانند چرخش زمان روایت و پیرنگ پیچیده در آن وجود ندارد. |
| کلیدواژه ها |
| رئالیسم جادویی، نمایش‌نامه، ساعدی، چوب به دست‌های ورزیل، نمادگرایی |
| وضعیت: پذیرفته شده |