طرح واره‌های تصویری نَفس در دفتر اول مثنوی سلسله الذهب جامی
کد مقاله : 1029-CPLLR-FULL
نویسندگان
امین قوامی *1، علی صفایی سنگری2
1وابستگی سازمانی ؟
2استاد دانشگاه
چکیده مقاله
ازجمله نظریه‌های مطرح در معنی‌شناسی، معنی‌شناسی شناختی می‌باشد. طرح‌واره‌های تصویری یا فضاهای ذهنی، از جمله فرایندهای مفهومی هستند که در حوزه معنی‌شناسیِ ‌شناختی بدان پرداخته می‌شود. طرح‌واره‌های تصویری ارتباط بین تجربه‌ی زیسته‌ی فیزیکی فرد با زبان را در بر می‌گیرند. این تجربه‌ها به صورت الگوهای تکرار شونده در ذهن ما باقی می‌مانند و به وسیله‌ی آنها مفاهیم انتزاعی را در ذهن به مفاهیم ملموس تبدیل و ارائه می‌کنیم. در نگرش عرفانی، یکی از تکنیک‌هایی که برای بیان تجارب عرفانی مورد استفاده قرار می‌گیرد، قالب طرح‌واره‌های تصویری است که عرفا و شعرا برای تبیین نگرش عرفانی بدان روی می‌آورند. در پژوهش حاضر پس از ارائه‌ی بحث‌های نظری درباره‌ی طرح‌واره‌های تصویری که در حوزه‌ی معناشناسیِ شناختی مطرح است، در پی ارائه و یافتن نمود طرح‌واره‌ی نَفس به عنوان قوه‌ی جسمانی موجود در جسم انسان-که از رهزنان مسیر سیروسلوک محسوب می‌شود-در دفتر اول مثنوی سلسه‌الذهب جامی از مثنوی هفت اورنگ هستیم. نتیجه‌ی یافته شده از سه نوع طرح‌واره‌های تصویریِ موجود در دفتر اول مثنوی سلسه الذهب اینگونه بوده که از حیث بسامدی بیشترین رویکرد جامی در باب طرح‌واره‌های تصویری نَفس با طرح‌واره‌های قدرتی بوده است. دومین طرح‌واره‌ای که در مرتبه بعدی جای دارد، حجمی است و در مرتبه‌ی نازل‌تر از آن، طرح‌واره‌ی حرکتی‌ست.‌ این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و با رویکرد زبان-شناسیِ شناختی و به شیوه‌ی کتابخانه‌ای گردآوری و نوشته شده است.
کلیدواژه ها
طرح‌واره‌ی تصویری، نَفس، جامی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی