| باستان‌گرایی و کاربرد انگاره‌های پهلوانی در آثار میرزا ابوالقاسم قائم‌مقام فراهانی |
| کد مقاله : 1008-CPLLR-FULL |
| نویسندگان |
|
محمدرضا عسکرانی * دانشیار گروه تاریخ دانشگاه پیام نور |
| چکیده مقاله |
| تا پیش از دگرگونی‌ها اجتماعی عصر جدید، موضوعات سیاسی و مردمی در کمتر اثری موردتوجه قرار می‌گرفت و ادبیات بیشتر در ستایش دارندگان زر و زور قرار می‌گرفت؛ ولی دبیرانی هم بودند که به شیوه‌های درست حکومت‌داری توجه می‌کردند. قائم‌مقام فراهانی وزیری بود که ادب‌دانان او را شاعر و نویسنده‌ای تمام‌عیار و مورخان سیاستمداری تأثیرگذار می‌شناسند. این نوشتار باهدف برجسته کردن وجوه باستان‌گرایی در آثار قائم‌مقام، به این پرسش پاسخ می‌دهد: چه نشانه‌هایی از اندیشه باستان‌گرایی در آثار قائم‌مقام فراهانی وجود دارد؟ رویکرد این نوشتار «توصیفی– تحلیلی» است و با به‌کارگیری روش «تحلیل محتوا»، ارزش‌های ادبی و سویه‌های باستان‌گرایی سه اثر منشأت، دیوان سروده‌ها و جلایرنامه را واکاوی می‌کند. فرض می‌شود که به دلیل هجوم روسیه و اشغال بخشی از ایران، قائم‌مقام به سویه‌های پهلوانی ادب فارسی، به‌ویژه شاهنامه رویکردی ویژه داشته است. نتایج این بررسی نیز نشان می‌دهد قائم‌مقام از نخستین پارسی‌گویان دوره معاصر است که اندیشه‌های باستان‌گرایی در نوشته‌هایش بازتاب یافته است. |
| کلیدواژه ها |
| ابوالقاسم قائم‌مقام، باستان‌گرایی، شعر سیاسی، ادبیات معاصر |
| وضعیت: پذیرفته شده |